Google gibi başarısını kanıtlamış bir şirketin işe alım süreçleri için ciddi kafa yorduğunu, yoğun zaman harcadığını ve bu işi hayati derecede önemsediğini birçok kaynakta eminim okumuşunsunuzdur.  Bir insan kaynakları çalışanı olarak Google’ ın işe alım stratejileri haliyle benim de ilgimi çekiyor. İşe alım sürecinde neler yaptıkları, hangi stratejileri izledikleri, bu sürece neden bu kadar önem verdiklerini merak ediyor, bu sebeple araştırıyor ve inceliyorum. Öncelikle Google Nasıl Yönetiliyor isimli kitapta Google’ da uzun yıllar üst düzey yönetici olarak görev yapmış ve işe alım operasyonlarını yönetmiş olan yazarın  ‘’ İşe Alımda Yapılması ve Yapılmaması Gerekenler’’ başlığı ile verdiği aşağıdaki listeyi sizinle paylaşmak istiyorum.

  • Sizden daha akıllı ve daha bilgili insanları işe alın.
  • Sizi zorlamayacak ve size bir şey öğretmeyecek insanları işe almayın.
  • Hem ürünlerinize hem de kültürünüze değer katacak insanları işe alın.
  • İkisine de hiçbir katkıda bulunma ihtimali olmayan insanları işe almayın.
  • İş bitirici insanları işe alın.
  • Yalnızca sorunlara odaklanan insanları işe almayın.
  • Hevesli, kendi kendini motive edebilen ve tutkulu insanları işe alın.
  • Öylesine bir iş arayan insanları işe almayın.
  • Ekip arkadaşlarına ilham verip onlarla iyi çalışabilecek insanları işe alın.
  • Tek başına çalışmayı tercih eden insanları işe almayın.
  • Ekip ve şirket ile birlikte büyüyecek insanları işe alın.
  • Belli bir yeteneğe veya ilgi alanına sıkışmış insanları işe almayın.
  • Eşsiz ilgileri ile yetenekleri olan insanları işe alın.
  • Yalnızca çalışmak için yaşayan insanları işe almayın.
  • Ahlaki değerlerin bilincinde ve düzgün iletişim kurabilen insanları işe alın.
  • Çok siyasi ve çıkarcı insanları işe almayın.
  • Yalnızca harika adayı bulduğunuzda işe alın.
  • Aşağısıyla yetinmeyin.

Tavsiyeler güzel, hoş ve mantıklı tabii. Herkes bu nitelikte adayları bulmak ve işe almak ister. Ancak bu kriterlere sahip kişileri tespit edebilmek elbette oldukça zor ve meşakkatli bir süreç. Bu apayrı bir konu. Peki Google için bu süreç neden bu kadar önemli?

‘’Google Sırları’’ isimli kitaptan yöneticilerin işe alım sürecine bakış açılarını anlatan bir alıntı paylaşacağım burada.

‘’Google’ da biz insan yatırımımızı peşin yaparız. Bu, insanlara harcanan zamanımızın ve paramızın çoğunluğunun yeni elemanları cezbetmeye, değerlendirmeye ve yetiştirmeye harcandığı anlamına gelir. Orta boy bir şirket olarak, insan bütçemizin bir yüzdesi olarak, işe eleman almaya iki mislinden daha fazla harcama yaparız. Eğer baştan insanları daha iyi seçebilirsek, bu bir kez işe alındıktan sonra onlarla yapacak daha az işimiz olacağı anlamına gelir. Yüzde 90’ lık bir aday ile olabilecek en kötü durum, vasat bir yıl geçirmesidir. Şirketteki en kötü performansı olan kişi haline gelmesi muhtemel değildir. Fakat vasat bir aday sadece kitlesel eğitim kaynaklarını tüketmekle kalmayacak, aynı zamanda büyük ihtimalle ortalamanın epey altında bir performans gösterecektir. Niçin insan yatırımlarınızı eleman almaya olağandışı bir yaklaşım benimseyerek önden yüklemeli yapmaya -işe alıma ciddi kaynak ve zaman harcadıkları için bu ifade kullanılıyor- karar verdik? Çünkü başka seçeneğimiz yoktu!

Günümüz koşullarında insan kaynağının ürün, hizmet, performans vb. birçok konuda ne kadar önemli bir faktör olduğunu biliyoruz. Fark yaratmak, ayakta kalmak, büyümek ve daha birçok şey için doğru kişiler ile çalışmamız çok ama çok önemli. Yani başka seçenek bence de yok…

Yine Google Nasıl Yönetiliyor? kitabında yazar diyor ki; ‘’ Bir yöneticinin, ‘’ İşte yaptığınız en önemli şey nedir? Sorusuna vermesi gereken en doğru cevap, ‘’işe alım’’ olmalıdır.’’ Yani yöneticinin en önemli işi doğru kişiyi işe almak olmalıdır. Görüldüğü üzere Google için hiç bir şey işe alımın kalitesinden daha önemli değil. Google’ ın nasıl Google olduğu da konuya bakış açısı ile ortaya çıkıyor sanırım… Benim gözlemlerime göre –genelleme yapmak her durumda doğru değil tabi ama- Türkiye’ de işe alım, yöneticiler için en angarya ve sıkıcı iş olarak görülüyor. Herhâlde bu sebepten olacak ki ülkemizde işe alım süreçlerinde abuk subuk uygulamalar ve kararlar ile karşılaşıyoruz. Birçok şirkette ne yazık ki ‘’işe alımı yapacak kişide’’ herhangi bir yetkinlik aramadan, boş vakti olan veya ağzı biraz laf yapan bir kişinin yönetebileceği bir süreç gibi görüyoruz personel seçme işini. Ne büyük bir yanılgı…

Bunların dışında Google’ ın işe alım sürecini ne denli önemsediğini gösteren bir uygulaması daha var. Google yöneticileri işe alım ve işten çıkarma kararlarını tek başlarına asla veremiyor! Her işe alım kararı için oluşturulan bir komite ile adaylar değerlendiriliyor ve karar birçok kişinin ortak görüşü alınarak veriliyor. Yani işe alımın sorumluluğu sadece ik’ nın yada departman yöneticisinin sorumluluğunda değil. Farklı bakış açıları ile aday yetkinlikleri değerlendiriliyor ve ortak bir karar ile işe alım gerçekleşiyor. Her şirkette bir komite kurmak mümkün olmayabilir tabii. Ama farklı kişilerin görüşünü almak işe alım performansını önemli ölçüde etkiliyor. İşten çıkarma kararları içinde aynı yöntemi uyguluyorlar böylelikle adil ve objektif bir bakış açısına sahip olduklarını düşünüyorlar. Ayrıca işe aldıkları kişilerin sonrasındaki performanslarının takibi de çok önemli. İşe alım sırasında adayda tespit ettikleri yetkinliklerin kişi işe başladığında gerçekten var olup olmadığını yakinen takip ediyorlar ve işe alım ekibini de doğru tespitler yapıp yapmadığı konusunda denetliyorlar. 

Peki Gerçekten Mükemmel Adayı Bulmak Mümkün mü?

Öyle bir aday bence yok boşuna aramayın. Mükemmel insan olmadığı gibi mükemmel aday da yok. Biz işe alım yaparken ‘’mükemmele en yakın adayı’’ bulmaya çalışıyoruz. Yani pozisyon için gerekli yetkinliklerin büyük bir kısmını karşılayan veya kurumun beklentileri ile en çok örtüşen adayı bulmaya çalışıyoruz… Veyahut kişinin gelişmesi gereken yönlerinin pozisyon için ne kadar olmazsa olmaz olduğuna bakarak bir değerlendirme yapmamız icap ediyor. Tabii başarabilirsek…

Velhasıl işe alım faaliyeti bir kurum için en öncelikli iş ve en doğru kurgulanmış süreç olmalı diyor ve şimdilik veda ediyorum J İşe alım ile ilgili konuşulacak daha çooook şey var.  

Peki sizce ülkemiz bu sürece ne kadar önem veriyor? Neleri yanlış yapıyor?

Görüşlerinizi bekliyorum.

Sevgilerimle…

Sinem Işık